کد مطلب:40326 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:26

گنجینه پرسمان » تاريخ و سيره

چرا سورة هود، نبأ، واقعه و مرسلات پيامبر اكرمرا پير كرد؟ علت را بيان كنيد؟

خداي متعال در آيه 112 سورة هود خطاب به پيامبراسلامميفرمايد: پس همانگونه كه فرمان يافتهاي، استقامت كن، و نيز كساني كه با تو به سوي خدا آمدهاند (بايد استقامت كنند) و طغيان نكنند، كه خداوند آنچه را انجام ميدهيد ميبيند.

در تفسير مجمع البيان از ابنعباس روايت شده: هيچ آيهاي شديدتر و مشكلتر از اين آيه بر پيامبر9 ناز نشد; لذا هنگاميكه اصحاب از آن حضرت پرسيدند: چرا به اين زودي موهاي شما سفيد و آثار پيري نمايان شده است؟ فرمود: مرا سوره هود و واقعه پير كرد.(مجمع البيان، طبرسي، ج 3، ص 227، دارالمكتبة الحياة، ذيل آيه.)

يادآوري ميشود كه آيه ياد شده شامل چند دستور مهم است: استقامت و پايداري براي خدا ; رهبري و مبارزه در مسير حق و عدالت.(ر.ك: تفسير نمونه، آيتاللّهمكارم شيرازي و ديگران، ج 9، ص 258 و 259، دارالكتب الاسلامية.)

چنانكه در برخي روايات نيز وارد شده است كه پيامبر9، فرمودند: پير كرد مرا سورة هود، براي خاطر اين آيه و اشاره فرمودند به آية ]هود، 112[ و با آنكه شبيه اين آيه ]بدون و من تاب معك[ در سورة شوري نيز وارد شده است، ولي حضرت فقط نام سورة هود را ميبرند; اين براي آن است كه خداي تعالي استقامت امت را نيز از ايشان خواسته است و حضرت بيم آن داشت كه مأموريت انجام نگيرد و گرنه خود آن حضرت استقامت داشت.(چهل حديث، امام خميني، ص 172، نشر مؤسسة تنظيم و نشر آثار امام.)

از طرف ديگر، مضامين اغلب آياتِ اين چهار سوره، دربارة آغاز قيامت و كيفيّت حساب و كتاب و عذابهاي الهي در روز رستاخيز است بهگونهاي كه سورة نبأ ـ در آغاز سوره ـ از حادثة بزرگ ]نبأ عظيم[ ياد ميكند كه منظور، روز قيامت است.

همچنين در سورة واقعه، اخبار تكاندهندهاي از حوادث هولناك و مجازات مجرمان در روز قيامت آمده است و لحن سورة مرسلات نيز، مشابه سه سورة ديگر است كه خداوند مطلب خود را با قسمهاي شديد شروع ميكند و وعدة وقوع حتمي قيامت را ميدهد و چند بار بعد از هر فراز از سخنان خود ميفرمايد: وَيْلٌ لِّلْمُكَذِّبِين; واي بر تكذيبكنندگان، در آن روز. (آيات: 15، 19، 24، 28، 34، 40، 45، 47، 49); چنانكه برخي از مفسّران گفتهاند: يكي از علّتهايي كه اين چهار سوره، سبب پيري زودرس در پيامبر9 شدند، همين معاني است; چون خود پيامبر9، اهل يقين بود، گويا اين حوادث را با چشم خود ميديد و براي او فراتر از يك خبر بود; به همين جهت بيشتر بر او تأثير ميگذاشت; از طرف ديگر، چون ايشان، پيامبر رحمت بود و تحمّل عذاب امّت خود را نداشت، وقتي از طريق اين آيات مطلع ميشد كه عدهاي از امّت او بر اثر گمراهي، به اين عذابها گرفتار ميشوند، رنج ميبرد; مانند رنج بردن پدري كه فرزندش، بر اثر خطايي كه مرتكب شده، پيش چشمش شكنجه و عذاب شود. اين مسئله نيز، سبب ناراحتي و نگراني بيش از حدّ پيامبر9 ميشد و اين چند چيز روي هم، باعث شدند تا پيامبر، زودتر از موعد طبيعي پير شوند.